Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là bệnh không chữa khỏi hoàn toàn, bệnh liên tục tiến triển nặng dần, các bệnh nhân khi có chẩn đoán thường cần dùng thuốc kéo dài, các bệnh nhân này cần có hiểu biết tương đối đầy đủ về bệnh.

Bạn có biết?

-        Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính ( BPTNMT hay COPD) là một trong những bệnh gây tàn phế và có tỉ lệ tử vong cao.

-        Số người mắc bệnh và tần suất tử vong đang có chiều hướng gia tăng.

-        COPD làm suy giảm chức năng hô hấp, hạn chế khả năng hoạt động hàng ngày và làm giảm chất lượng cuộc sống bệnh nhân.

-        Bệnh nhân thường đến các cơ sở y tế khám chữa bệnh trong giai đoạn muộn, khi tình trạng tắc nghẽn đã nặng.

-        Việc đánh giá không đúng mức về COPD góp phần làm gia tăng tần suất bệnh và tăng gánh nặng cho bệnh nhân, gia đình và xã hội.

Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) là gì ?

COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính) là tình trạng bệnh lý ở phổi, với sự giới hạn thông khí không thể hồi phục hoàn toàn, gây nên tình trạng tắc nghẽn lưu thông khí, gia tăng lượng khí cặn trong phổi, làm bệnh nhân khó thở.

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính thường xảy ra ở các đối tượng:

-        Nam giới, tuổi > 40.

-        Những người hút thuốc lá, thuốc lào.

-        Tiếp xúc thường xuyên với khói, bụi nghề nghiệp.

-        Tiếp xúc trực tiếp và thường xuyên với khói bếp than.

-        Bị nhiễm khuẩn hô hấp khi còn nhỏ.

Khi bạn bị COPD, bạn đã có vấn đề về phổi :

Đường dẫn khí hẹp lại, không khí khó đi vào phổi (thành của đường dẫn khí dày lên, sưng phù, hoá xơ; tăng tiết đờm, cơ bao quanh đường dẫn khí co thắt lại).

Các túi khí nhỏ ( phế nang) bị phá huỷ, gia tăng tình trạng ứ khí trong phổi và giảm khả năng trao đổi khí của phổi.

COPD –“ Sát thủ vô hình ’’

Theo Tổ chức Y Tế Thế Giới (WHO), có trên 600 triệu người trên thế giới bị bệnh COPD, hơn 3 triệu người chết mỗi năm. COPD là nguyên nhân gây tử vong cao thứ tư trên thế giới, sau các bệnh mạch vành, ung thư và tai biến mạch màu não.

Một số thống kê cho thấy chi phí điều trị cho COPD cao hơn hẳn chi phí điều trị Hen, Lao, Viêm phổi...

Hơn cả những tác hại kể trên, COPD ảnh hưởng nghiêm trọng lên chất lượng cuộc sống bệnh nhân, hạn chế khả năng thực hiện các hoạt động thường ngày.

Ảnh hưởng của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) lên chất lượng cuộc sống.

-        Ho, khạc đờm mỗi sáng.

-        Khó thở khi gắng sức

-        Lo lắng, mỏi mệt.

-        Giảm các hoạt động.

-        Suy giảm các cơ quan chức năng.

-        Khó thở ngay cả khi không phải gắng sức nhiều.

-        Tiếp tục giảm hoạt động và suy thoái chức năng.

-        Suy hô hấp và tử vong trong một đợt kịch phát của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính.

Đối tượng / nguy cơ mắc COPD

-        Bệnh COPD không lây lan.

-        Chủ yếu gặp ở người lớn.

-        Hút thuốc lá: là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất của COPD. Hút thuốc lá thụ động (hít phải khói thuốc lá do người khác hút)  cũng có thể tăng nguy cơ COPD. (80%-90% bệnh nhân COPD đang hút hoặc có tiền sử hút thuốc lá).

-        Bụi, hoá chất nghề nghiệp, khói bếp, không khí ô nhiễm đều có thể là nguyên nhân gây bệnh. Tổ chức Y tế thế giới ước lượng các khí thải độc hại làm cho khoảng 400.000 người chết trong mỗi năm.

Các biểu hiện của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD)

Các triệu chứng điển hình của COPD bao gồm:

-        Ho

-        Khạc đờm

-        Khó thở khi gắng sức

Những đợt cấp của các triệu chứng này thường xảy ra.

Ho và khạc đờm dai dẳng thường xuất hiện nhiều năm trước tình trạng tắc nghẽn đường dẫn khí, mặc dù không phải tất cả mọi người ho và khạc đờm sẽ phát triển thành COPD.

Làm thế nào để nhận biết bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính ( COPD) ?

-        Để chẩn đoán chắc chắn COPD, phải đo chức năng phổi. Bệnh nhân thổi qua một máy đo gọi là Hô Hấp kế (máy đo chức năng hô hấp). Máy sẽ cho biết bệnh nhân có bị tắc nghẽn hay không.

-        COPD thường khó phát hiện ở giai đoạn sớm. Vì vậy, nếu bạn thuộc nhóm có nguy cơ cao và có các triệu chứng ban đầu là ho, khạc đờm kéo dài, khó thở khi gắng sức, nên đến gặp ngay Bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và kiểm tra chức năng phổi.

Những yếu tố bất lợi:

-        Phát hiện và điều trị muộn

-        Tiếp tục hút thuốc lá

-        Môi trường sống, làm việc ô nhiễm

-        Nhiễm trùng đường hô hấp

-        Điều trị không đúng, không đủ

Nên làm gì nếu bạn bị COPD?

Không nên quá lo lắng vì bạn không phải là người duy nhất mắc bệnh này.

Hiện nay, Bác sĩ chưa thể chưa thể chữa khỏi hoàn toàn bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), nhưng có thể làm giảm triệu chứng, làm chậm quá trình tổn thương ở phổi, cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn.

Tuân thủ đúng theo hướng dẫn của Bác sĩ, bạn sẽ có thể:

-        Bớt khó thở hơn

-        Ít ho hơn

-        Khoẻ mạnh hơn

-        Phấn khởi, yêu đời hơn

-        Có thể hoạt động nhiều hơn

7 lời khuyên cho bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính(COPD)
-        Hãy đến Bác sĩ ngay khi bạn có dấu hiệu mắc bệnh: ho, khạc đờm và khó thở khi làm nặng. Hãy đo chức năng hô hấp để xác định xem liệu bạn có mắc COPD.
-        Dùng đúng thuốc theo chỉ dẫn của bác sỹ. Bạn cần đến khám lại định kỳ hàng tháng và mỗi khi có đợt bùng phát của bệnh.
-        Bỏ hút thuốc lá, thuốc lào. Đây là việc quan trọng đầu tiên nên làm nếu bạn là người hút thuốc lá, thuốc lào. Hãy yêu cầu Bác sĩ giúp đỡ, cho lời khuyên. Tránh xa nơi có nhiều người hút thuốc và những vật dụng liên tưởng đến thuốc lá. Dùng thuốc cai thuốc nếu cần.
-        Giữ không khí trong nhà thật sạch, thoáng. Tránh khói và các loại khí gây khó thở, tránh tiếp xúc với khói bếp than.
-        Luyện tập, giữ cho thân thể khoẻ mạnh. Tập thở theo hướng dẫn của Bác sĩ, đi bộ và tập thể dục đều đặn, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng.
-        Nếu bạn bị COPD mức độ nặng, hãy sống lạc quan và hoạt động tối đa trong điều kiện sức khoẻ cho phép. Làm mọi việc thường ngày một cách chậm rãi, đơn giản; chọn chỗ ngồi để có thể nghỉ ngơi thoải mái khi cần.
-        Đến bệnh viện hay Bác sĩ ngay nếu tình trạng của bạn của bạn xấu đi.
-        Cần chuẩn bị sẵn: số diện thoại của bác sỹ, bệnh viện mà bạn có thể đến ngay được, danh sách các thuốc bạn đang dùng.
-        Đi cấp cứu ngay nếu bạn có dấu hiệu nguy hiểm sau đây: nói chuyện, đi lại khó khăn, môi hay móng tay tím tái, nhịp tim, mạch rất nhanh hay không đều, thuốc thường dùng không còn tác dụng đủ lâu, hay không còn tác dụng - thở vẫn gấp và khó.