Theo thống kê, đau dây thần kinh tọa là căn bệnh khá phổ biến ở những người trong độ tuổi 30 - 60 tuổi. Dưới đây là tổng hợp một số nguyên nhân và phương pháp giúp bạn phòng tránh nguy cơ mắc bệnh hiệu quả.

Đau thần kinh tọa là gì?

Dây thần kinh tọa là một dây thần kinh dài nhất cơ thể trải dài từ phần dưới thắt lưng đến tận ngón chân. Dây thần kinh tọa chi phối các động tác của chân, góp phần làm nên các động tác đi lại, đứng ngồi của hai chân.

Cũng giống như các bệnh về xương khớp khác, đau thần kinh tọa cũng có những biểu hiện đặc trưng của bệnh, nếu để ý, người bệnh sẽ dễ dàng nhận biết được như:

- Thường xuyên bị đau giữa cột sống hay lệch một bên, cơn đau tăng dần khi cơ thể cử động, nhất là những khi thời tiết thay đổi, mang vác đồ vật nặng.

- Các cơn đau thường lan từ lưng xuống, lệch sang một bên mông, xuống đùi, khoeo, gót chân. Hoặc đau ngược lại, từ gót chân lên tới đầu. Nhiều người lại cảm thấy nhói lưng khi ho, khi hắt xì hơi, khi cười.

Nguyên nhân gây ra đau dây thần kinh tọa?

Các nguyên nhân gây đau thần kinh tọa: do tổn thương ở cột sống thắt lưng gây chèn ép rễ thần kinh, nhưng nguyên nhân chính là do thoát vị đĩa đệm vùng cột sống thắt lưng. Ngoài ra còn có các nguyên nhân khác là các tổn thương thực thể vùng thắt lưng cũng như là các dị dạng bẩm sinh (gai đôi, quá phát mỏm ngang các đốt sống thắt lưng) hay là tổn thương mắc phải ở vùng cột sống thắt lưng (chấn thương, thoái hóa cột sống thắt lưng, u, viêm cột sống dính khớp, viêm đốt sống do nhiễm khuẩn v.v...).

Điều trị bệnh ra sao?

Đau thần kinh tọa phải kết hợp các biện pháp nội khoa, đông y, ngoại khoa, tâm lý, vật lý trị liệu và phục hồi chức năng. Phẫu thuật có chỉ định trong một số trường hợp. Trong thời gian đang đau cấp, hoặc đợt cấp của đau thần kinh tọa mãn, người bệnh cần nghỉ ngơi tuyệt đối trên giường và bất động, tránh mọi di chuyển hoặc thay đổi tư thế làm căng dây thần kinh. Người bệnh cần nằm trên giường phẳng và cứng, nằm ngửa, hông và gối hơi gấp, nếu đau nhiều có thể nằm co chân.

- Thuốc điều trị cần dùng các thuốc chống viêm không steroid như voltaren, ticotil, mobic... và thuốc chống hư khớp như piascledin. Nếu người bệnh có đau dạ dày tá tràng phải dùng kèm theo các thuốc băng niêm mạc dạ dày như phosphalugel, gastropulgit hay thuốc ức chế bài tiết dịch vị dạ dày như famotidin, omeprazol, có thể dùng các thuốc kết hợp khác như thuốc giảm đau paracetamol, efferalgan codein, diantalvic, thuốc giãn cơ myotral, mydocalm, myonal v.v...

- Vật lý trị liệu: chườm nóng, chiếu tia hồng ngoại laser, sóng ngắn, từ trường, điện châm v.v... Có thể dùng liệu pháp tắm bùn, đắp bùn, tắm nhiệt, tắm suối khoáng..., kéo giãn cột sống bằng dụng cụ cho trường hợp lồi hoặc thoát vị đĩa đệm.

- Điều trị đông y: xoa bóp châm cứu, ấn huyệt, thủy châm.

- Điều trị ngoại khoa được chỉ định khi: điều trị nội khoa không đỡ sau 6 tháng, hoặc có biến chứng liệt, teo cơ, rối loạn cơ tròn, cũng có thể phẫu thuật khi đau dữ dội, đau tái phát nhiều lần, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và lao động.

Phương pháp phòng chống bệnh đau thần kinh tọa

- Tập thể dục thường xuyên nhẹ nhàng, không quá sức để nâng cao thể lực.

- Chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý, bỏ rượu, thuốc lá, giảm cân với những người béo phì, tránh những căng thẳng quá mức về tâm lý. Không nên nằm đệm quá dày và mềm, giường lò xo.

- Các động tác sinh hoạt, lao động hằng ngày phải bảo đảm thích nghi với tình trạng đau cột sống thắt lưng. Bảo đảm tư thế đúng khi đứng, ngồi, mang vác... hay nhấc vật nặng có ý nghĩa rất quan trọng.

Cần đứng trên tư thế thẳng, không rũ vai, gù lưng. Để tránh khom lưng, khi ngồi đọc và viết lâu nên ngồi gần bàn viết, ghế ngồi không quá cao hoặc bàn viết không nên thấp quá. Nếu phải ngồi lâu nên thường xuyên đứng lên và làm các động tác thể dục giữa giờ.